วิชาวิทยาการคำนวณ (Computer Science)

วิทยาการคำนวณ (Computing Science) เป็นวิชาใหม่ที่เพิ่มเข้ามาในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึง 6 มุ่งหวังให้ผู้เรียนมีทักษะการคิดเชิงคำนวณ (Computational Thinking) ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21

ระดับชั้นการเรียนรู้

ประถมศึกษาปีที่ 1 – 3 (20 ชั่วโมง)

ประถมศึกษาปีที่ 4 – 6 (40 ชั่วโมง)

มัธยมศึกษาตอนต้น ม.1-3 (20 ชั่วโมง)

สาระสำคัญของวิชาวิทยาการคำนวณ

ระดับประถมศึกษา แบ่งออกเป็น 5 ด้าน ดังนี้

1. การคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหา: ฝึกให้นักเรียนคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ โดยใช้ขั้นตอนการแก้ปัญหา (Problem-solving)
2. การคิดเชิงคำนวณ: ฝึกให้นักเรียนคิดอย่างมีตรรกะ คิดเป็นลำดับขั้นตอน แบ่งปัญหาใหญ่เป็นปัญหาเล็กลง เขียนโปรแกรมง่ายๆ
3. การคิดสร้างสรรค์: ฝึกให้นักเรียนคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ผลงาน โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัล
4. การทำงานร่วมกัน: ฝึกให้นักเรียนทำงานเป็นทีม แบ่งปันความรู้ ร่วมมือกันแก้ปัญหา
5. การรับผิดชอบต่อสังคม: ฝึกให้นักเรียนใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม responsible

ตัวอย่างเนื้อหาที่นักเรียนชั้นประถมศึกษาจะได้เรียนรู้

• ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-2:
  • การเปรียบเทียบ การเรียงลำดับ
  • การแก้ปัญหาอย่างง่ายโดยใช้ขั้นตอน
  • การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเบื้องต้น
  • การรักษาข้อมูลส่วนตัว
• ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3-4:
  • การคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา
  • การเขียนโปรแกรมง่ายๆ
  • การใช้สื่อดิจิทัลอย่างสร้างสรรค์
  • การสื่อสารออนไลน์อย่างปลอดภัย
• ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5-6:
  • การคิดเชิงคำนวณ
  • การเขียนโปรแกรมประยุกต์
  • การออกแบบและพัฒนาแอปพลิเคชัน
  • การใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหาในชีวิตจริง

กิจกรรมการเรียนรู้

กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาการคำนวณ เน้นการเรียนรู้แบบ “Active Learning” ให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริง คิด วิเคราะห์ แก้ปัญหา ผ่านกิจกรรมที่หลากหลาย เช่น

• กิจกรรมแบบ Unplugged: กิจกรรมที่ไม่ต้องใช้คอมพิวเตอร์ เช่น เล่นเกม การ์ดเกม การละเล่นพื้นบ้าน
• กิจกรรมแบบ Plugged: กิจกรรมที่ใช้คอมพิวเตอร์ เช่น เขียนโปรแกรมง่ายๆ เล่นเกมสร้างสรรค์ ออกแบบเว็บไซต์
• กิจกรรมโครงงาน: กิจกรรมให้นักเรียนทำงานเป็นกลุ่ม คิดริเริ่ม ออกแบบ พัฒนาผลงาน นำเสนอผลงาน

แหล่งข้อมูล

• สาระเทคโนโลยี(วิทยาการคำนวณ) : https://www.scimath.org/lesson-technology/item/8808-computing-science
• คู่มือครูและแผนการจัดการเรียนรู้ วิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(วิทยาการคำนวณ) : https://dltv.ac.th/teachplan/lists/7/90045
• สื่อและใบกิจกรรมประกอบการจัดการเรียนรู้ วิชาวิทยาการคำนวณ ระดับชั้นประถมศึกษา: https://www.ipst.ac.th/cs