หน่วยที่ 1 การแก้ไขปัญหา วิทยาการคำนวณ ป.4

หน่วยที่ 1 การแก้ไขปัญหา วิชาวิทยาการคำนวณ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ใช้หนังสือเรียนสถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด

มาตรฐาน ว 4.2            เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิตจริงอย่างเป็นขั้นตอน   และเป็นระบบ ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้ การทำงานและการแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รู้เท่าทัน และมีจริยธรรม

ตัวชี้วัด ว 4.2 ป.4/1 ใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหา การอธิบายการทำงาน การคาดการณ์ผลลัพธ์จากปัญหาอย่างง่าย

เมื่อนักเรียนศึกษาเรื่อง การแก้ไขปัญหา แล้ว นักเรียนสามารถบอกได้ว่า

1. การฝึกลำดับความคิด ทำให้มองเห็นปัญหาแต่ละปัญหา แล้วตัดสินใจแก้ปัญหาโดยใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหา
2. การเลือกวิธีการแก้ปัญหาในแต่ละปัญหา ควรพิจารณาเงื่อนไขของปัญหาที่ครอบคลุมทุกกรณี โดยใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม
3. ปัญหาบางปัญหามีวิธีการแก้ปัญหาที่หลากหลายวิธี ควรให้ความสำคัญของการแก้ปัญหาแต่ละวิธี  เพื่อหาแนวทางการแก้ปัญหา แล้วใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม
4. ปัญหาบางปัญหาต้องพิจารณาให้รอบคอบ หรือคาดการณ์ผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้น การแก้ปัญหาด้วยวิธีที่แตกต่างกันจะทำให้ผลลัพธ์ที่ได้แตกต่างกันไปด้วย
5. ขั้นตอนการแก้ปัญหาเป็นหลักการแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ และให้ผลลัพธ์ที่ดี ซึ่งประกอบด้วย ระบุปัญหา รวบรวมข้อมูล วางแผนแก้ปัญหา แก้ปัญหา ทดสอบและประเมินผล นำไปใช้แก้ปัญหา  ที่พบในชีวิตจริงได้อย่างมีประสิทธิภาพ
6. การออกแบบโปรแกรมการแก้ปัญหา เป็นการออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหาที่ควรออกแบบให้ครอบคลุมทุกกรณีตามเงื่อนไขที่โจทย์กำหนด และอาจนำขั้นตอนนี้ไปใช้ได้หลาย ๆ ครั้ง ตามต้องการ
7. การเขียนโปรแกรมเป็นการสร้างลำดับของคำสั่งให้คอมพิวเตอร์ทำงาน เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามความต้องการ หากมีข้อผิดพลาดให้ตรวจสอบการทำงานทีละคำสั่ง เมื่อพบจุดที่ทำให้ผลลัพธ์ไม่ถูกต้องให้ทำการแก้ไขจนกว่าจะได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง

เมื่อนักเรียนศึกษาเรื่อง การแก้ไขปัญหา แล้ว นักเรียนสามารถตอบคำถามต่อไปนี้

1. นักเรียนมีวิธีการทำงานนี้วิธีใดอีกบ้าง วิธีการของนักเรียนดีอย่างไร
2. การเลือกวิธีการแก้ปัญหา ควรพิจารณาอย่างไร
3. นักเรียนจะมีแนวทางในการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างไร
4. นักเรียนมีแนวทางการแก้ปัญหาการไปโรงเรียนสายของตนเองอย่างไร
5. การใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหามีประโยชน์อย่างไร
6. จากตัวอย่างพาเด็กน้อยไปขึ้นจรวด จงบอกจำนวนครั้งของด่านที่ต้องผ่าน
7. มีเส้นทางที่สั้นกว่านี้หรือไม่ ถ้ามีทำไมจึงไม่เลือกเส้นทางนั้น
8. การแก้ปัญหาตามขั้นตอนการแก้ปัญหามีประโยชน์อย่างไร
9. การออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหา สามารถนำไปใช้กับเรื่องใดได้บ้าง
10. การออกแบบโปรแกรมการแก้ปัญหามีหลักการออกแบบอย่างไร
11. เว็บไซต์ https://code.org มีประโยชน์อย่างไร

โครงสร้างหน่วยการเรียนรู้ที่ 1 การแก้ปัญหา

รายละเอียด	วันที่สอน
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    1  เรื่อง การฝึกลำดับความคิด	16 พค. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    2  เรื่อง การเลือกวิธีการแก้ปัญหา	23 พค. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    3  เรื่อง แนวทางการแก้ปัญหา	30 พค. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    4  เรื่อง การคาดการณ์ผลลัพธ์ของปัญหา	6 มิย. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    5  เรื่อง รู้จักขั้นตอนการแก้ปัญหา	13 มิย. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    6  เรื่อง การแก้ปัญหาตามขั้นตอนการแก้ปัญหา	20 มิย. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    7  เรื่อง การออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหา	27 มิย. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    8  เรื่อง การออกแบบโปรแกรมการแก้ปัญหา	4 กค. 65
แผนการจัดการเรียนรู้ที่    9  เรื่อง การเขียนโปรแกรมให้ตัวละครสื่อสารระหว่างกัน	11 กค. 65

เนื้อหาการเรียนรู้ หน่วยที่ 1 การแก้ไขปัญหา

1. การใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ไขปัญหา (4 ชั่วโมง)
   • การฝึกลำดับความคิด (1 ชั่วโมง)
     • การต้มมาม่า
     • ชงนม/โอวัลติน
     • บวกเลข
     • เกมรอดชีวิต
   • การเลือกวิธีการแก้ปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • วัดขนาดห้องเรียน
     • เติมน้ำให้เต็มขวด
   • แนวทางการแก้ปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • เดินทางไปโรงเรียน
   • การคาดการณ์ผลลัพธ์ของปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • เกมส์ OX
2. ขั้นตอนการแก้ปัญหา (3 ชั่วโมง)
   • รู้จักขั้นตอนการแก้ปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • ขั้นตอนแก้ไขปัญหา
     • เด็กน้อยขึ้นจรวด
   • การแก้ปัญหาตามขั้นตอนการแก้ปัญหา (2 ชั่วโมง)
     • กล่องลูกบาศก์
     • ปัญหาของฉัน
3. การออกแบบโปรแกรมในการแก้ไขปัญหา (2 ชั่วโมง)
   • การออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • บัวรดน้ำ
     • ประดิษฐ์กล่อง
   • การออกแบบโปรแกรมการแก้ปัญหา (1 ชั่วโมง)
     • เครื่องคำนวณตัวเลข 2 จำนวน
   • การเขียนโปรแกรมให้ตัวละครสื่อสารระหว่างกัน
     • การเขียนโปรแกรมให้ตัวละครสื่อสารระหว่างกัน

ความรู้ฝังแน่น ความเข้าใจที่คงทน 

1. การใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการแก้ปัญหา เป็นการนำกฎเกณฑ์หรือเงื่อนไขที่ครอบคลุมทุกกรณี มาพิจารณาในการแก้ปัญหา การอธิบายการทำงาน หรือคาดการณ์ผลลัพธ์
2. ขั้นตอนการแก้ปัญหาเป็นหลักการแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพและให้ผลลัพธ์ที่ดี ซึ่งประกอบด้วย ระบุปัญหา รวบรวมข้อมูล วางแผนแก้ปัญหา แก้ปัญหา ทดสอบและประเมินผล
3. การออกแบบโปรแกรมการแก้ปัญหา เป็นการออกแบบขั้นตอนการแก้ปัญหาที่ควรออกแบบให้ครอบคลุมทุกกรณีตามเงื่อนไขที่โจทย์กำหนด และอาจนำขั้นตอนนี้ไปใช้ได้หลาย ๆ ครั้งตามต้องการ
4. การเขียนโปรแกรมเป็นการสร้างลำดับของคำสั่งให้คอมพิวเตอร์ทำงาน เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามความต้องการ หากมีข้อผิดพลาดให้ตรวจสอบการทำงานทีละคำสั่ง เมื่อพบจุดที่ทำให้ผลลัพธ์ไม่ถูกต้อง ให้ทำการแก้ไขจนกว่าจะได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้อง