ระบบคิดฐาน ๑๐ หรือ ระบบคิดแบบอนาล็อก หมายถึง ระบบความคิดที่ยึดหลักการคิดแบบต่อเนื่อง เปรียบเสมือนแถบสเปกตรัมที่มีเฉดสีหลากหลาย ไร้เส้นแบ่งที่ชัดเจน ลักษณะการคิดแบบนี้มักพบในสังคมแบบดั้งเดิม เน้นความสัมพันธ์ส่วนตัว เครือญาติ และผลประโยชน์ส่วนตนมากกว่าผลประโยชน์ส่วนรวม
อย่างไรก็ตาม ระบบคิดฐาน ๑๐ นี้ ยังคงส่งผลต่อพฤติกรรมของบุคคลในสังคมปัจจุบัน สร้างปัญหาและอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศ ดังนี้
1. การทุจริต: พฤติกรรมเห็นแก่ตัว เน้นผลประโยชน์ส่วนตน นำไปสู่การทุจริตคอร์รัปชั่น ลักลอบเอาเปรียบ ใช้ตำแหน่งหน้าที่หาประโยชน์ส่วนตัว เบียดเบียนผลประโยชน์ส่วนรวม
2. ระบบอุปถัมภ์: การเอื้อประโยชน์ให้กับพวกพ้อง ครอบครัว หรือเครือข่าย โดยไม่คำนึงถึงความถูกต้อง ความสามารถ หรือคุณธรรม
3. ความเหลื่อมล้ำ: ช่องว่างระหว่างคนรวยและคนจนขยายกว้างขึ้น โอกาสการเข้าถึงทรัพยากรและบริการทางสังคมไม่เท่าเทียม
4. ปัญหาอาชญากรรม: การใช้อำนาจในทางที่ผิด ละเมิดกฎหมาย
5. ความขัดแย้งในสังคม: ความแตกแยก ความไม่ไว้วางใจ นำไปสู่ความขัดแย้งในสังคม
ตัวอย่างผลกระทบของระบบคิดฐาน ๑๐ ในสังคมไทย:
- การทุจริตในภาครัฐ: การใช้อำนาจในทางที่ผิด เบียดบังงบประมาณแผ่นดิน
- ระบบเส้นสาย: การใช้เส้นสาย แทนความสามารถ
- การค้าขายที่ไม่เป็นธรรม: การเอาเปรียบผู้บริโภค
- ปัญหาสิ่งแวดล้อม: การทิ้งขยะมูลฝอย มลพิษทางอากาศ
แนวทางแก้ไข:
- ปลูกฝังค่านิยมและจริยธรรม: ส่งเสริมให้ประชาชนมีจิตสำนึก ยึดมั่นในความถูกต้อง
- พัฒนาระบบธรรมาภิบาล: ส่งเสริมความโปร่งใส ตรวจสอบได้
- สร้างโอกาสที่เท่าเทียม: สนับสนุนให้ทุกคนเข้าถึงทรัพยากรและบริการทางสังคมอย่างเท่าเทียม
- พัฒนาระบบการศึกษา: เน้นการสอนให้คิดวิเคราะห์ ตัดสินใจอย่างมีวิจารณญาณ
- รณรงค์ต่อต้านการทุจริต: สร้างจิตสำนึกให้ประชาชนกล้าแจ้งเบาะแส
การเปลี่ยนแปลงระบบคิดฐาน ๑๐ เป็นระบบคิดแบบดิจิทัล ที่เน้นความชัดเจน โปร่งใส ตรวจสอบได้ ยึดหลักความถูกต้อง ความเป็นธรรม จะช่วยนำพาประเทศไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม:
