ในอดีตประเทศไทยมีความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติมาก ปัจจุบันประชากรมีจำานวนเพิ่มขึ้นมาก ประกอบกับแนวโน้มการพัฒนาของประเทศที่เน้นการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรม ทำาให้มีการนำาเทคโนโลยีและวิธีการสมัยใหม่ต่าง ๆ เข้ามาใช้เพื่อนำาทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ให้เกิดประโยชน์ เพียงพอกับความต้องการของมนุษย์ ส่งผลให้มีการใช้ประโยชน์จากธรรมชาติอย่างฟุ่มเฟือย ความอุดมสมบูรณ์และคุณภาพของธรรมชาติจึงลดน้อยลง ตัวอย่างการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของประเทศไทย สรุปได้ดังนี้
| อดีต | ปัจจุบัน |
|---|---|
| ๑. การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับพื้นที่ป่าไม้ ประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้มากกว่าร้อยละ ๕๐ การมีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ทำให้ประเทศไทย มีผลิตภัณฑ์ไม้ ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ส่งออกต่างประเทศสำาคัญ | ประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้ลดลงและ ต้องสั่งซื้อไม้เป็นสินค้านำาเข้าจากประเทศ เพื่อนบ้าน การที่พื้นที่ป่าไม้ลดลง ส่งผลกระทบต่อ ลักษณะภูมิอากาศ นำ้า ดิน สัตว์ป่า วิถีชีวิตเศรษฐกิจ และสังคมของผู้คน |
| ๒. การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับแหล่งนํ้า มีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ ส่งผลให้มีน้ำไหล ในลำน้ำตลอดทั้งปี ทั้งลำห้วย ลำธาร ลำคลองและแม่น้ำ ในดินมีความชุ่มชื้น แหล่งน้ำตามธรรมชาติ สามารถหล่อเลี้ยงชุมชนได้เพียงพอ | สภาพแหล่งนำ้าตามธรรมชาติ ห้วย หนอง คลอง บึง มีน้ำเฉพาะฤดูฝน ปัญหาเรื่องการขาดแคลนแหล่งนำ้าใช้ เพื่อการเกษตร การอุตสาหกรรม และการบริโภค จึงเป็นปัญหาใหญ่ของประเทศในฤดูแล้งการบริหารจัดการเรื่องนำ้าจึงเป็นสิ่งสำคัญ สำหรับปัจจุบัน |
| ๓. การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับดินและผิวหน้าดิน ป่าไม้อุดมสมบูรณ์ ส่งผลให้ดินอุดมสมบูรณ์ ธาตุอาหารในดินจะถูกเติมเต็มด้วยธาตุอาหารที่สลายตัวจากใบไม้ กิ่งไม้ ดินมีความชุ่มชื้นที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชตลอดทั้งปีผิวหน้าดินจะถูกสะสมด้วยซากอินทรีย์เป็นการป้องกันการชะล้างหน้าดิน การเปลี่ยนแปลงของดินจึงมีน้อยและรักษาความอุดมสมบูรณ์ของดินไว้ได้ | ประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้ลดลง ประกอบกับมีการใช้สารเคมีในการทำ เกษตรกรรมมากขึ้น ทำให้ดินเสื่อมและผิวหน้าดินถูกทำลาย |
| ๔. การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับภูมิอากาศ สภาพภูมิอากาศของประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงไปตามฤดูกาล ซึ่งแตกต่างกัน ในแต่ละภูมิภาค อุณหภูมิของอากาศไม่มี ความแปรปรวนมากนัก มนุษย์มีวิถีชีวิต ที่ดำเนินไปตามฤดูกาล เช่น การเพาะปลูกเริ่มที่ฤดูฝนและเก็บเกี่ยวในฤดูหนาว | สภาพภูมิอากาศของประเทศไทยมีความแปรปรวนสูงมากขึ้น เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนไปของโลกด้วย เนื่องจากการพัฒนาความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีของมนุษย์ การปล่อยมลพิษขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศทำให้อุณหภูมิของประเทศไทยเปลี่ยนแปลงไปส่งผลให้มนุษย์ต้องปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ |
| ๕. การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับการใช้ที่ดิน มีการใช้พื้นที่สอดคล้องกับลักษณะ ภูมิประเทศ เช่น พื้นที่ดอนใช้ทำาไร่ พื้นที่ลุ่ม ใช้ทำานา รักษาพื้นที่ป่าบนภูเขาและที่สูงโดยมีการนำามาใช้เฉพาะเมื่อมีความจำาเป็น | มนุษย์มีการทำากิจกรรมทางเศรษฐกิจเพิ่มมากขึ้น ทำให้มีความต้องการใช้ที่ดินรับดำรงชีวิตสูงขึ้นเช่นการสร้างเมืองการสร้างพื้นที่สำหรับทำอุตสาหกรรม การถมทางน้ำเพื่อสร้างถนน การถมทะเลเพื่อสร้างท่าเรือ การบุกรุกพื้นที่ป่าเพื่อทำาการเกษตร สร้างที่อยู่อาศัย สร้างที่พักตากอากาศ สนามกอล์ฟ |
กิจกรรม
