รู้จักส่วนประกอบ Scratch ประเภทบล็อก คำสั่งพื้นฐาน แนวคิดลำดับคำสั่ง (Sequence) เหตุการณ์ (Events) การทำซ้ำ (Loops) และเงื่อนไข (Condition) พร้อมกิจกรรม/ใบงานและแบบทดสอบ 15 ข้อ
1) Scratch คืออะไร?
Scratch คือแพลตฟอร์มการเขียนโปรแกรมแบบบล็อกสำหรับเด็ก ใช้ลากวางบล็อกคำสั่งเพื่อควบคุมตัวละคร (สไปรต์) ให้ขยับ พูด เล่นเสียง โต้ตอบ และสร้างเกม/การ์ตูนได้โดยไม่ต้องพิมพ์โค้ด
- เหมาะสำหรับเริ่มต้นแนวคิดเชิงคำนวณ
- ใช้ได้ทั้งบนเว็บไซต์ (scratch.mit.edu) และเวอร์ชันออฟไลน์
- แบ่งปันผลงานกับเพื่อนได้

ส่วนประกอบหน้าจอหลัก
| ส่วน | อธิบาย |
|---|---|
| เวที (Stage) | พื้นที่แสดงผลของสไปรต์และฉากหลัง |
| สไปรต์ (Sprite) | ตัวละคร/วัตถุที่สั่งการได้ |
| บล็อกคำสั่ง | คำสั่งแบบลากวาง แบ่งเป็นหมวดสี |
| พื้นที่สคริปต์ | พื้นที่ต่อบล็อกเพื่อสร้างโปรแกรม |
| ฉากหลัง (Backdrop) | ภาพพื้นหลังของเวที |

2) หมวดบล็อกคำสั่งที่ควรรู้
| หมวด | ตัวอย่างบล็อก | ใช้ทำอะไร |
|---|---|---|
| เหตุการณ์ (Events) | When green flag clicked | เริ่มต้นโปรแกรม/ตอบสนองเหตุการณ์ |
| การเคลื่อนไหว (Motion) | Move 100 steps | ขยับ/หมุนสไปรต์ |
| รูปลักษณ์ (Looks) | Say “….” | แสดงข้อความ/เปลี่ยนหน้าตา |
| เสียง (Sound) | Play sound | ใส่เอฟเฟกต์เสียง/ดนตรี |
| การควบคุม (Control) | if … else … | ลูป/เงื่อนไข/รอ |
| ตัวตรวจสอบ (Sensing) | touching on color | ตรวจเหตุการณ์จากผู้ใช้/เวที |
| ตัวแปร (Variables) | set x by 0 | เก็บค่าตัวเลข/คะแนน |
| ตัวดำเนินการ (Operators) | score > 50 | คำนวณ/เชื่อมข้อความ/ตรวจเปรียบเทียบ |
3) แนวคิดพื้นฐานที่ต้องเข้าใจ
- ลำดับคำสั่ง (Sequence): คำสั่งทำตามลำดับบนลงล่าง
- เหตุการณ์ (Events): เริ่มทำงานเมื่อเกิดเหตุ เช่น “คลิกธงเขียว”
- การทำซ้ำ (Loops): ทำงานเดิมหลายครั้ง เช่น “ทำซ้ำ 10 ครั้ง”
- เงื่อนไข (Condition): “ถ้า…แล้ว” เช่น ถ้าแตะขอบให้สะท้อนกลับ
4) ตัวอย่างโปรเจ็กต์ง่าย ๆ
- แมวเดินทักทาย — เมื่อคลิกธงเขียว ให้สไปรต์แมวพูด “สวัสดี” และเดิน 10 ก้าว 5 ครั้ง
- ลูกบอลเด้ง — ลูกบอลเคลื่อนที่ไปเรื่อย ๆ ถ้าแตะขอบให้สะท้อนกลับ
- เปลี่ยนฉากเล่าเรื่อง — กดปุ่ม Space เปลี่ยนฉากหลัง แล้วให้สไปรต์พูดข้อความใหม่
ใบงานและกิจกรรม
- ใบงานที่ 7: รู้จักส่วนประกอบของ Scratch และบล็อกคำสั่ง
- ใบงานที่ 8: ออกแบบลำดับคำสั่ง (Sequence & Loops)
- ใบงานที่ 9: โครงงานขนาดเล็ก (Project Mini)





