พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 หรือที่เรียกกันติดปากว่า PDPA (Personal Data Protection Act) เป็นกฎหมายที่ออกแบบมาเพื่อคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของบุคคลธรรมดาในประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อให้บุคคลมีสิทธิควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลของตนเอง และป้องกันการนำข้อมูลไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสม
สาระสำคัญที่ควรรู้
- ข้อมูลส่วนบุคคลคืออะไร: หมายถึง ข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลที่ทำให้สามารถระบุตัวบุคคลนั้นได้ ไม่ว่าจะเป็นทางตรงหรือทางอ้อม เช่น ชื่อ นามสกุล เลขที่บัตรประชาชน เบอร์โทรศัพท์ ที่อยู่ อีเมล ประวัติการทำงาน หรือแม้แต่ข้อมูลทางชีวภาพ
- สิทธิของเจ้าของข้อมูล:
- สิทธิเข้าถึงข้อมูล: มีสิทธิขอทราบว่ามีการเก็บรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลของตนหรือไม่ และมีข้อมูลอะไรบ้าง
- สิทธิแก้ไขข้อมูล: หากข้อมูลส่วนบุคคลไม่ถูกต้องหรือไม่ครบถ้วน มีสิทธิขอให้แก้ไข
- สิทธิคัดค้าน: มีสิทธิคัดค้านไม่ให้มีการนำข้อมูลส่วนบุคคลไปใช้ในบางกรณี
- สิทธิขอให้ลบข้อมูล: มีสิทธิขอให้ลบข้อมูลส่วนบุคคลออกจากระบบ
- หน้าที่ของผู้ควบคุมข้อมูล:
- ได้รับความยินยอม: ก่อนเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล ต้องได้รับความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลก่อน
- แจ้งให้ทราบ: ต้องแจ้งให้เจ้าของข้อมูลทราบถึงวัตถุประสงค์ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
- รักษาความปลอดภัย: ต้องมีมาตรการรักษาความปลอดภัยของข้อมูลให้ปลอดภัยจากการสูญหาย การเข้าถึงโดยไม่ได้รับอนุญาต หรือการทำลาย
- บทลงโทษ: หากผู้ควบคุมข้อมูลฝ่าฝืนกฎหมาย อาจถูกปรับเป็นเงิน หรือจำคุก หรือทั้งสองอย่าง
เหตุผลที่ PDPA สำคัญ
- ปกป้องความเป็นส่วนตัว: ช่วยปกป้องความเป็นส่วนตัวของบุคคลจากการถูกนำข้อมูลไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสม
- สร้างความเชื่อมั่น: สร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภคในการใช้บริการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลส่วนบุคคล
- ส่งเสริมการแข่งขัน: สร้างสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เป็นธรรมและส่งเสริมการแข่งขัน
ตัวอย่างของการนำ PDPA ไปใช้
- เว็บไซต์และแอปพลิเคชัน: ก่อนที่ผู้ใช้จะลงทะเบียน จะมีการแจ้งให้ทราบถึงนโยบายความเป็นส่วนตัวและขอความยินยอมในการเก็บรวบรวมข้อมูล
- การตลาด: บริษัทต่างๆ จะต้องขอความยินยอมก่อนที่จะส่งอีเมลหรือข้อความทางโทรศัพท์เพื่อทำการตลาด
- การจ้างงาน: บริษัทจะต้องระมัดระวังในการเก็บรวบรวมและใช้ข้อมูลส่วนบุคคลของพนักงาน
สรุป: PDPA เป็นกฎหมายที่สำคัญอย่างยิ่งสำหรับทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐและเอกชน รวมถึงบุคคลทั่วไป การทำความเข้าใจเกี่ยวกับ PDPA จะช่วยให้ทุกคนสามารถปกป้องสิทธิของตนเอง และใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้อย่างปลอดภัย
