เทคนิคการค้นหาข้อมูล

เทคนิคการค้นหาข้อมูลมีหลากหลายเทคนิค โดยผู้สอนจำแนกเทคนิคหลักๆ ได้ 5 รูปแบบ ครอบคลุม (1) การค้นหาโดยใช้คำสำคัญ (2) การค้นหาโดยระบุชนิดของไฟล์ (3) การค้นหาโดยระบุประเภทของเว็บไซต์ (4) การค้นหาโดยการใช้เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ และ (5) การค้นหาโดยการใช้ตัวดำเนินการ

1.2.1. การค้นหาโดยใช้คำสำคัญ

คีย์เวิร์ด (Keyword) เป็นการค้นหาข้อมูลโดยการพิมพ์คําที่ตรงประเด็น กระชับ และตรงตามความต้องการ เพื่อค้นหาข้อมูลบนเว็บไซต์

ตัวอย่าง การค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับถ่านไฟฉาย โดยป้อนคำค้นว่า “ถ่านไฟฉาย”

1.2.2 การค้นหาโดยระบุชนิดของไฟล์

เล่นเกมส์ Kahoot =>

การค้นหาโดยระบุชนิดของไฟล์เป็นการค้นหาข้อมูลโดยการเจาะจงชนิดของไฟล์ข้อมูลที่เราต้องการ ซึ่งการค้นหาแบบนี้จะต้องอาศัยการค้นหาโดยใช้คําสําคัญร่วมด้วย

รูปแบบ คำค้นหา filetype:นามสกุลไฟล์ที่ต้องการค้นหา

1) ประเภทของไฟล์

ประเภทของไฟล์มีอยู่หลากหลายประเภท โดยผู้สอนได้จำแนกประเภทของไฟล์ออกเป็น 4 ประเภท ครอบคลุม (1) ไฟล์รุปภาพ (2) ไฟล์เอกสาร (3) ไฟล์บีบอัด และ (4) วิดีโอและเพลง

ไฟล์รูปภาพ

.jpg หรือ .Jpeg ย่อมาจาก Joint Photographic Experts Group เป็นไฟล์รูปภาพที่นิยมที่สุด มีขนาดเล็ก รูปภาพค่อนข้างคมชัด

.gif ย่อมาจาก Graphic Interchange Format เป็นไฟล์รูปภาพที่สามารถเคลื่อนไหวได้ แต่ไม่ได้จัดในประเภทไฟล์วิดีโอ มีจำนวนสีเพียงแค่ 256 สี มักทำเป็นภาพเคลื่อนไหวมากกว่า ความละเอียดภาพไม่สูงมาก

.png ย่อมาจาก Portable Network Graphics ไฟล์ประเภทนี้คล้ายกับไฟล์ .jpg มาก แต่ข้อแตกต่าง คือ สามารถเป็นรูปที่ Backgroud โปร่งได้

.bmp ย่อมาจาก Bitmap ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อแสดงภาพโปรแกรม Windows เป็นไฟล์ขนาดใหญ่ จึงไม่ค่อยมีประโยชน์ในการใช้งานมากนัก

.tiff ย่อมาจาก Tagged Image File Format เป็นไฟล์ที่มีความละเอียดสูงและมีขนาดที่ค่อนข้างใหญ่ รองรับระบบสีได้หลายแบบ เหมาะกับการทำสื่อสิ่งพิมพ์

.psd ย่อมาจาก Photoshop Document เป็นกราฟิกไฟล์ ที่ใช้ในโปรแกรม Adobe Photoshop สามารถแก้ไขงานแต่ละ Layer

.swf ย่อมาจาก Shockwave Flash เป็นไฟล์ภาพเคลื่อนไหวของ Adobe Flash แลโปรแกรมอื่นๆ เป็นการ Publish File ให้เป็น Flash Movie

.ai ย่อมาจาก Adobe Illustrator ซึ่งเป็นโปรแกรมออกแบบแบบ Vector คือการนำจุดมาต่อๆ กัน โดยข้อดีของ Vector คือง่ายต่อการแก้ไข

ไฟล์เอกสาร

.doc หรือ .docx ย่อมาจาก Document เป็นไฟล์เอกสารที่เก็บข้อมูลเป็นหน้า โดยอ่านไฟล์ได้จากโปรแกรม WordPad หรือ Microsoft Word

.xls หรือ .xlw ย่อมาจาก Excel Spreadsheet เป็นไฟล์ตารางข้อมูล ใช้คำนวณตัวเลข โดยใช้ Microsoft Excel ในการอ่าน

.pdf ย่อมาจาก Portable Document Format เป็นไฟล์ที่คุณภาพสูงแต่ขนาดค่อนข้างเล็ก ใช้แสดงเอกสารในแบบกราฟิก ใช้โปรแกรม Adobe Acrobat Reader หรือโปรแกรมอื่นๆ ในการอ่าน

.pptx ย่อมาจาก Microsoft Powerpoint Open XML เป็นไฟล์แบบสไลด์ ใช้ในการนำเสนองาน ใช้เปิดด้วยโปรแกรม Microsoft Powerpoint

.prg ย่อมาจาก Program เป็นไฟล์ข้อความประเภทหนึ่ง ใช้ NotePad WordPad หรือ Text Editor ในการอ่าน

.dwg ย่อมาจาก Drawing ของโปรแกรม AutoCAT.txt ย่อมาจาก Text เป็นไฟล์ข้อความธรรมดาคล้ายกับไฟล์ .prg

ไฟล์บีบอัด

.zip เป็นไฟล์ที่บีบอัดหลายๆ ไฟล์รวมกัน ใช้โปรแกรม Winzip Pkzip Winrar ในนการอ่าน

.rar ย่อมาจาก Roshal Archive เหมือนกับไฟล์ .zip ใช้โปรแกรม Winzio Pkzip Winrar ในการอ่านเช่นเดียวกับไฟล์ .zip

ไฟล์วิดีโอและเพลง

.avi ย่อมาจาก Audio Video Interleave คือไฟล์ภาพยนตร์ ภาพเคลื่อนไหว ใช้โปรแกรม Windows Media Player QuickTime ACDsee ในการเปิด

.divx เป็นไฟล์ .avi ที่ใส่ Subtitle เพิ่มได้หลายภาษา โดยจะต้องติดตั้งโปรแกรม Subtitle เพิ่ม

.fly เป็นไฟล์ที่นิยมใช้ในหลายๆ เว็บไซต์ที่ให้บริการวิดีโอผ่านเว็บไซต์

.mov ย่อมาจาก Movie เป็นไฟล์วิดีโอ โดยที่ใช้โปรแกรม QuickTime ในการเปิด

.mp3 ย่อมาจาก MPEC Audio Layer 3 เป็นไฟล์ขนาดเล็ก ที่คุณภาพดี ใช้โปรแกรม Winamp Sonique Windows Media Player และอื่นๆ ในการเปิด

.mp4 ย่อมาจาก MPEC Audio Layer 4 เป็นไฟล์ที่มีพื้นฐานจากไฟล์ .avi แต่ถูกบีบให้ขนาดเล็กกว่า แต่คุณภาพยังคงใกล้เคียงกับของเดิม

.wav ย่อมาจาก Wave เป็นไฟล์เพลง โดยโปรแกรม Winamp Sonique Windows Media Player และอื่นๆ ในการเปิด

.wma ย่อมาจาก Windows Media Audio เป็นไฟล์ที่คุณสมบัติเหมือนกับไฟล์ .mp3 แต่ขนาดเล็กกว่าและใหม่กว่า

1.2.3 การค้นหาโดยระบุประเภทของเว็บไซต์

การค้นหาโดยระบุประเภทของเว็บไซต์ เป็นการค้นหาข้อมูลโดยการพิมพ์ชื่อเว็บไซต์ หรือประเภทของเว็บไซต์ตามที่ต้องการลงในช่องค้นหา เพื่อให้ได้ข้อมูลจากแหล่งข้อมูลที่ต้องการ เช่น เว็บไซต์หน่วยงานของรัฐ (.go.th) เว็บไซต์ทางการศึกษา (.ac.th) เว็บไซต์ขององค์กรที่ไม่หวังผลกําไร (.or.th) เว็บไซต์ทางการค้า (.co.th) เว็บไซต์ทางการทหาร (.mi.th)

รูปแบบ คำค้นหา site:เว็บไซต์ที่ต้องการค้นหา

1.2.4 การค้นหาโดยการใช้เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์

การค้นหาโดยการใช้เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ เป็นการค้นหาข้อมูลโดยการนําเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์มาใช้ ซึ่งเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ที่สามารถนํามาช่วยในการค้นหาข้อมูลมีอยู่ 3 รูปแบบ ครอบคลุม (1) เครื่องหมายอัญประกาศ (2) เครื่องหมายบวก และ (3) เครื่องหมายลบ

1) เครื่องหมายอัญประกาศ (” “) ใช้ค้นหาข้อมูลที่ต้องการให้แสดงผลทุกคำในประโยค เช่น “เว็บครูออฟ”

2) เครื่องหมายบวก (+) ใช้ค้นหาข้อมูลที่ต้องการให้ปรากฏคำเหล่านั้นบนหน้าเว็บไซต์พร้อมกัน เช่น เว็บครูออฟ+อินเตอร์เน็ต

3) เครื่องหมายลบ (-) ใช้ค้นหาข้อมูล โดยระบุคำที่ไม่ต้องการให้ปรากฏบนเว็บไซต์ไว้หลังเครื่องหมายลบ เช่น เว็บครูออฟ-กัญชา

1.2.5 การค้นหาโดยการใช้ตัวดำเนินการ

การค้นหาโดยการใช้ตัวดำเนินการ เป็นการค้นหาข้อมูลโดยการใช้ตัวดําเนินการในการเชื่อมคําซึ่งตัวดําเนินการที่ใช้ ในการค้นหาข้อมูล มีอยู่ 2 รูปแบบ คลอบคลุม (1) ตัวดำเนินการ AND และ (2) ตัวดำเนินการ OR

1) ตัวดำเนินการ AND เป็นตัวดำเนินการที่ใช้เมื่อต้องการค้นหาคำสำคัญเพิ่มขึ้น เช่น สมาชิก AND อาเซียน

2) ตัวดำเนินการ OR เป็นตัวดำเนินการที่ใช้เมื่อต้องการให้แสดงข้อมูลใดข้อมูลหนึ่งที่พิมพ์คำค้นหาลงไป เช่น ประเทศอาเซียน OR อาหารประจำชาติ

แบบทดสอบ