พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่คนไทยส่วนใหญ่นับถือ พร้อมกันนั้นพระพุทธศาสนามีความสำาคัญในฐานะเป็นส่วนหนึ่งของสังคม และเป็นสถาบันหลักที่อยู่คู่ กับสังคมไทยสืบมา พระพุทธศาสนามีความสำคัญอยู่ 6 ประการ ครอบคลุม 1) พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่คนไทยส่วนใหญ่นับถือ 2) พระพุทธศาสนาเป็นเอกลักษณ์ของชาติ 3) พระพุทธศาสนาเป็นรากฐานทางวัฒนธรรมไทย 4) พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจ 5) พระพุทธศาสนาเป็นมรดกทางวัฒนธรรมไทย และ 6) พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการพัฒนาชาติไทย
1. พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่คนไทยส่วนใหญ่นับถือ
ประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศไทย ประมาณร้อยละ 95 นับถือพระพุทธศาสนา ดังนั้น การดำเนินชีวิตของ คนในสังคม ตลอดจนประเพณีและ วัฒนธรรมไทยจึงเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย
2. พระพุทธศาสนาเป็นเอกลักษณ์ของชาติ
วิถีชีวิตของคนไทยไดัรับการผสมผสานเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันกับพระพุทธศาสนา ศิลปะ จิตรกรรม และประติมากรรม ส่วนใหญ่ล้วนเกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาทั้งสิ้นซึ่งนับถือว่าเป็นเอกลักษณ์ของชนชาติไทยนับแต่อดีตจนกระทั่งปัจจุบัน นอกจากนี้วันสำคัญที่เป็นวันหยุดราชการส่วนใหญ่เกี่ยวข่องกับพระพุทธศาสนา รวมถึงพระมหากษัตริย์ไทยทุกพระองค์ทรงนับถือพระพุทธศาสนาและทรงเป็นอัครศาสนูปถัมภก (อ่านว่า อัก-คระ-สา-สะ-นู-ปะ-ถา-พก) ของทุกศาสนา
3. พระพุทธศาสนาเป็นรากฐานทางวัฒนธรรมไทย
วัฒนธรรม ประเพณีของไทยล้วนมีรากฐานมาจากพระพุทธศาสนา เช่น ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีลอยกระทง ประเพณีวันเข้าพรรษาออกพรรษา ซึ่งก่อให้เกิดเป็นวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามสืบต่อมาจนกระทั่งปัจจุบัน
4. พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจ
พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนโดยมีวัดเป็นศูนย์กลางในการจัดกิจกรรมทางศาสนา มีพระสงฆ์เป็นผู้ทำหน้าที่เผยแผ่หลักธรรมคำสอนและการปฏิบัติตนทางศาสนา เพื่อพัฒนาจิตใจและลักษณะนิสัยของพุทธศาสนิกชน
5. พระพุทธศาสนาเป็นมรดกทางวัฒนธรรมไทย
วัฒนธรรมที่ดีงาม ล้วนมีที่มาจากหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น ความสุภาพอ่อนโยน ความมีเมตตา รวมไปถึงความมีน้ำใจโอบอ้อมอารี ซึ่งเป็นลักษณะนิสัยของพุทธศาสนิกชนที่ควรสืบทอดเป็นมรดกทางวัฒนธรรมต่อไป
6. พระพุทธศาสนาเป็นหลักในการพัฒนาชาติไทย
หลักธรรมในทางพระพุทธศาสนาช่วยขัดเกลาส่งเสริม สนับสนุนการขับเคลื่อนทางสังคมให้เป็นไปในทางที่ถูกต้องดีงามจนกลายเป็นหลักในการพัฒนาชาติไทย ดังเช่น พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงปฏิบัติพระองค์ตามหลักทศพิธราชธรรมซึ่งเป็นการนำาหลักธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนามาใช้ในการพัฒนาชาติไทยส่งผลให้ชาติไทยพัฒนาอย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
สังคมไทยเป็นสังคมชาวพุทธ วิถีชีวิตของคนไทยได้รับการผสมผสานเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับพระพุทธศาสนา ศิลปวัฒนธรรมส่วนใหญ่ล้วนเกิดจากพระพุทธศาสนา หลักธรรมคำาสอนของพระพุทธศาสนาขัดเกลาจิตใจให้พุทธ-ศาสนิกชนมีจิตใจอ่อนโยน มีเมตตากรุณาต่อผู้อื่น รู้จักการให้อภัย หล่อหลอมให้คนไทยเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน จึงกลายเป็นสัญลักษณ์ว่า “คนไทยมีจิตใจอ่อนโยนและยิ้มแย้มแจ่มใส” พระพุทธศาสนาจึงถือเป็นสถาบันหลักที่สำาคัญอย่างยิ่งต่อชาติไทย
