สังคมศึกษา ป.4

ตัวชี้วัดที่ต้องเรียนรู้ในวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ส 1.1 ป.4/2          อยู่ในหน่วยที่ 1 เรื่อง   ความสำคัญของพระพุทธศาสนาและพุทธประวัติ

ส 1.1 ป.4/4           อยู่ในหน่วยที่ 3 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา  

ส 1.1 ป.4/8           อยู่ในหน่วยที่ 3 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา  

ส 2.1 ป.4/5           อยู่ในหน่วยที่ 1 การอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขตามวิถีประชาธิปไตย

ส 2.2 ป.4/1           อยู่ในหน่วยที่ 3 การเมืองการปกครองของไทย

ส 2.2 ป.4/2            อยู่ในหน่วยที่ 3 การเมืองการปกครองของไทย

ส 2.2 ป.4/3            อยู่ในหน่วยที่ 3 การเมืองการปกครองของไทย

ส 3.1 ป.4/3           อยู่ในหน่วยที่ 2 เศรษฐกิจพอเพียงและความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ

ส 3.2 ป.4/2           อยู่ในหน่วยที่ 3 หน้าที่เบื้องต้นของเงิน

ส 5.2 ป.4/1           อยู่ในหน่วยที่ 1 ลักษณะทางกายภาพของจังหวัด

ส 5.2 ป.4/3 อยู่ในหน่วยที่ 2 การเปลี่ยนแปลงและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติในจังหวัด

สาระศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม

หน่วยที่ 1 ความสำคัญของพระพุทธศาสนา และพุทธประวัติ

นักเรียนเข้าใจว่า พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่คนไทยส่วนใหญ่นับถือ และมีความผูกพันกับวิถีชีวิตของพุทธศาสนิกชน เป็นสิ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจให้พุทธศาสนิกชนทำความดีตามหลักธรรมส่งผลให้สังคมเกิดความสงบสุข พระพุทธเจ้าเป็นศาสดาของพระพุทธศาสนา การแสวงหาหนทางแห่งการพ้นทุกข์และเผยแผ่พระพุทธศาสนา ส่งผลให้พุทธศาสนิกชนมีหลักธรรมที่ใช้สำหรับการดำเนินชีวิต

หน่วยที่ 2 พุทธสาวก ชาดก และพุทธศาสนิกชน ตัวอย่าง

นักเรียนเข้าใจว่า พระอุรุเวลกัสสปะ เป็นสาวกที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้มีบริวารมาก และช่วยในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ชาดกเป็นนิทานทางพระพุทธศาสนาที่เป็นเรื่องราวของพระพุทธเจ้าในอดีต มีข้อคิดสอนใจที่สามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ พุทธศาสนิกชนตัวอย่าง เป็นบุคคลที่นำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปฏิบัติในการดำเนินชีวิต

หน่วยที่ 3 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา

นักเรียนเข้าใจว่า
• พระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นที่เคารพสูงสุดของชาวพุทธ
• ไตรสิกขา เป็นหลักธรรมที่ปฏิบัติเพื่อพัฒนาตนเอง
• โอวาท 3 เป็นหลักธรรมที่ถือเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา คือ การไม่ทำความชั่ว การทำความดี การทำจิตใจให้บริสุทธิ์
• พุทธศาสนสุภาษิต เป็นคติธรรมทางพระพุทธศาสนาที่เป็นข้อคิดเพื่อให้นำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต
• การนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปฏิบัติ จะทำให้อยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างสมานฉันท์
• การทำความดีของตนเอง บุคคลในครอบครัว โรงเรียน และชุมชน ตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาจะทำให้สงบ ทุกคนอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข

หน่วยที่ 4 หน้าที่ชาวพุทธและมรรยาท ของชาวพุทธ

นักเรียนเข้าใจว่า การปฏิบัติตนตามหน้าที่และมรรยาทชาวพุทธอย่างถูกต้องและเหมาะสมเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนาให้คงอยู่สืบต่อไป

หน่วยที่ 5 การบริหารจิตและเจริญปัญญา

นักเรียนเข้าใจว่า การบริหารจิตและเจริญปัญญา เป็นการฝึกจิตให้เกิดความสงบ มีสมาธิแน่วแน่อยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง การบริหารจิตและเจริญปัญญาสามารถฝึกได้หลายวิธี เช่น สวดมนต์ ไหว้พระแผ่เมตตา ฝึกให้มีสมาธิในการทำกิจกรรมต่าง ๆ

หน่วยที่ 6 ศาสนพิธี

นักเรียนเข้าใจว่า ศาสนพิธี เป็นพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนาที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติให้ถูกต้องและเหมาะสม เพื่อแสดงถึงความเคารพและศรัทธาในพระรัตนตรัย

หน่วยที่ 7 ประวัติศาสดาของศาสนาต่าง ๆ ที่คนไทยนับถือ

นักเรียนเข้าใจว่า ศาสนาทุกศาสนา เป็นที่พึ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของศาสนิกชน ทุกศาสนาล้วนมีศาสดาหรือเทพเจ้าซึ่งเป็นที่เคารพสักการะ เราจึงควรเรียนรู้เกี่ยวกับศาสนาอื่น เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจและสามารถอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุข

สาระหน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม

หน่วยที่ 1 การอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข ตามวิถีประชาธิปไตย

นักเรียนเข้าใจว่า วิถีประชาธิปไตยเป็นการอยู่ร่วมกัน โดยยึดหลักประชาธิปไตย คือ การเคารพ แบ่งปัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน และรู้จักใช้เหตุผลในการตัดสินและแก้ปัญหา เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข

หน่วยที่ 2 สิทธิของเด็ก

นักเรียนเข้าใจว่า สิทธิที่จะมีชีวิต สิทธิที่จะได้รับการปกป้อง สิทธิที่จะได้รับการพัฒนา สิทธิที่จะมีส่วนร่วม เป็นสิทธิของเด็กที่พึงได้รับตามหลักสิทธิมนุษยชนและตามกฎหมาย เด็กที่ได้รับสิทธิพื้นฐานดังกล่าวจะเติบโตขึ้นอย่างมีคุณภาพ ส่งผลให้ประเทศชาติเจริญรุ่งเรืองสืบไป

หน่วยที่ 3 การเมืองการปกครองของไทย

นักเรียนเข้าใจว่า ประเทศไทยมีการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยมีอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชนชาวไทย พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นประมุขทรงใช้อำนาจอธิปไตยผ่านทางรัฐสภา คณะรัฐมนตรีและศาล เพื่อประโยชน์สุขของปวงชน

หน่วยที่ 4 วัฒนธรรมไทย

นักเรียนเข้าใจว่า วัฒนธรรมไทยเป็นสิ่งดีงามที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา เพื่อแสดงความเจริญงอกงามคนไทยทุกคนจึงควรอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยให้อยู่คู่กับสังคมไทยตลอดไป

สาระเศรษฐศาสตร์

หน่วยที่ 1 การเลือกซื้อสินค้าและบริการ

นักเรียนเข้าใจว่า ผู้บริโภคควรเลือกซื้อสินค้าและบริการที่มีคุณภาพ เพื่อให้ได้รับความคุ้มค่าผู้บริโภคควรทราบสิทธิของตนเองในฐานะผู้บริโภค เพื่อให้สามารถปฏิบัติตนในการเลือกซื้อและใช้สินค้าและบริการได้อย่างถูกต้อง

หน่วยที่ 2 เศรษฐกิจพอเพียงและความสัมพันธ์ ทางเศรษฐกิจ

นักเรียนเข้าใจว่า
• การนำหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน จะทำให้ดำรงชีวิตอย่างมีความสุข และสามารถช่วยเหลือตนเองได้
• ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน จะทำให้เศรษฐกิจในชุมชนมีการพัฒนาและเป็นการช่วยเหลือกันเพื่อให้คนในชุมชนมีรายได้

หน่วยที่ 3 หน้าที่เบื้องต้นของเงิน

นักเรียนเข้าใจว่า เงินเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ และใช้ชำระหนี้ได้ตามกฎหมายและการซื้อสินค้าหรือบริการระหว่างประเทศจะใช้สกุลเงินที่แตกต่างกัน

สาระภูมิศาสตร์

หน่วยที่ 1 ลักษณะทางกายภาพของจังหวัด

นักเรียนเข้าใจว่า จังหวัดเป็นหน่วยการปกครองส่วนภูมิภาคที่รวมเอาอำเภอ ตำบล หมู่บ้าน และ ชุมชนต่าง ๆ เข้าด้วยกัน ทำให้มีอาณาเขตกว้างขวาง และมีสิ่งต่าง ๆ มากมายอยู่ในจังหวัด สิ่งทั้งหลาย ภายในจังหวัดล้วนมีความสัมพันธ์กันอย่างเป็นระบบ เป็นเหตุและปัจจัยแก่การเกิดขึ้นและการเปลี่ยนแปลง การเรียนรู้จังหวัดจำเป็นต้องอาศัยเครื่องมือที่มีศักยภาพ ได้แก่ แผนที่ รูปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม ที่สามารถแสดงข้อมูลและสาระทางพื้นที่ของจังหวัดได้

หน่วยที่ 2 การเปลี่ยนแปลงและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ ในจังหวัด

นักเรียนเข้าใจว่า การเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมส่งผลต่อมนุษย์ทั้งในด้านบวกและด้านลบ มนุษย์ ต้องพึ่งพาอาศัยและใช้ประโยชน์จากสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติตลอดเวลา รวมทั้งมนุษย์ยังเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้สิ่งแวดล้อมเกิดการเปลี่ยนแปลง และท้ายที่สุดมนุษย์จะเป็นผู้รับผลจากการเปลี่ยนแปลง ดังกล่าว มนุษย์จึงต้องตระหนักและมีส่วนร่วมดูแลรักษาให้สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติคงอยู่
อย่างยั่งยืน